Fabrika Yasası (1833)*

Birleşik Krallık’ın imalathaneleri ve fabrikalarındaki çocukların ve gençlerin çalışma düzeni yasasıdır. (...) Buhar, su ya da diğer mekanik gücün makineleri itmek ya da çalıştırmak için kullanıldığı ya da kullanılacağı herhangi bir pamuk, yün, kamgarn32, kenevir, kendir, kıtık, keten veya ipek imalathanesi ya da fabrikasında veya çevresinde, on sekiz yaşın altındaki hiç kimsenin gece -yani akşam sekiz buçuk ila sabah beş buçuk arasındaki saatlerde- çalışmasına izin verilmeyeceği yasalaştırılsın.

Ve ayrıca, on sekiz yaşındaki hiç kimsenin, günde on iki saatten veya haftada altmış dokuz saatten fazla çalıştırılmak üzere, bu tür imalathane ya da fabrikalarda işe alınmayacağı yasalaştırılsın. (...) Ve ayrıca, her gün, gün boyunca bir buçuk saatten az olmamak kaydıyla, bu kişilerin her birine yemek izni verileceği yasalaştırılsın.

Önceden belirtildiği gibi, ipek imalatı yapılan imalathaneler hariç, herhangi bir fabrika ya da imalathanede, dokuz yaşını doldurmamış hiçbir çocuğun çalıştırılmayacağı yasalaştırılsın.

Ve ayrıca, bu yasanın yürürlüğe girmesini izleyen altı ayın sonundan itibaren, önceden belirtildiği gibi, on bir yaşını doldurmamış olan bir çocuğu ya da bu yasanın yürürlüğe girmesini izleyen on sekiz ayın sonundan itibaren on iki yaşını doldurmamış bir çocuğu ya da bu yasanın yürürlüğe girmesini izleyen otuz ayın sonundan itibaren on üç yaşını doldurmamış bir çocuğu haftada kırk sekiz saat ya da günde dokuz saatten daha uzun bir süre çalıştırmak üzere işe almanın, tutmanın ya da fabrika veya imalathanede kalmasına izin vermenin yasal olmayacağı yasalaştırılsın. Ne var ki, ipek üretim imalathanelerinde on üç yaşın altındaki çocukların günde on saat çalışmasına izin verilecektir.

Ve ayrıca, bu yasayla çalışma saatleri düzenlenen tüm çocuklar ve gençlerin şu tatillere hakkı olacaktır: Noel ve Kutsal Cuma tüm gün ve bunun yanı sıra yılda en az sekiz yarım gün...

Ve III. George’un saltanatının kırk ikinci yılında yürürlüğe giren bir yasayla33 sulh hâkimlerinin yılda iki kişiyi imalathaneleri ve fabrikaları denetlemek üzere ataması öngörüldüyse de yasanın hükümlerinin usulünce uygulanmadığı anlaşıldığından. (…) mevcut yasanın hükümlerini uygulamaya geçirecek olan dört kişinin majesteleri tarafından görevlendirilmek suretiyle on sekiz yaşın altındaki çocuk ve gençlerin çalıştırıldığı fabrika ve imalathanelerde denetim yapmak üzere atanmasının yasal olacağı yasalaştırılsın. Bu denetçiler ya da onlardan herhangi biri, fabrika veya imalathanelerden herhangi birine ya da onlara bağlı veya ait herhangi bir okula her an ve her mevsimde, gündüz gece, fabrikalar iş başındayken orada çalışan çocukları ve diğer kişi veya kişileri denetlemek ve koşullarını, çalışmalarını ve eğitimlerini ilgilendiren nitelikte denetim yapmak üzere girmeye yetkilidir.

* Factory Act - Sources of English Constitutional History, Harper and Brothers 1937.